28 sierpień 2025
Alerty
Ceny transferowe są jednym z kluczowych obowiązków podatkowych dla przedsiębiorców dokonujących transakcji z podmiotami powiązanymi. Dla większości podatników termin sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych za rok 2024 upływa 31 października 2025 r. Koniec października to właściwy moment, by przypomnieć najważniejsze regulacje w tym zakresie, aby uniknąć potencjalnych sankcji podatkowych.
Ceny transferowe – podstawa regulacji
Zagadnienie cen transferowych zostało uregulowane w artykułach art. 11a – 11t ustawy o CIT. Pojęcie ceny transferowej należy rozumieć jako rezultat finansowy warunków ustalonych lub narzuconych w wyniku istniejących powiązań, w tym cenę, wynagrodzenie, wynik finansowy lub wskaźnik finansowy (art. 11a ust. 1 pkt 1 ustawy CIT).
Ustawa CIT definiuje podmioty powiązane, przez które należy rozumieć:
a) podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot, lub
b) podmioty, na które wywiera znaczący wpływ:
- ten sam inny podmiot lub
- małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot, lub
c) spółkę niebędącą osobą prawną i jej wspólnika, lub,
ca) spółki komandytowe i spółki komandytowo–akcyjne mające siedzibę lub zarząd na terytorium RP oraz ich komplementariusza, lub
cb) spółkę jawną i jej wspólnika, jeżeli wspólnikami spółki nie są wyłącznie osoby fizyczne a sama spółka nie złożyła w terminie informacji CIT-15J lub jej aktualizacji, lub
d) podatnika i jego zagraniczny zakład, a w przypadku podatkowej grupy kapitałowej - spółkę kapitałową wchodzącą w jej skład i jej zagraniczny zakład (art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy CIT).
Ustawa CIT określa wywieranie znaczącego wpływu jako:
1) posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25%:
a) udziałów w kapitale lub
b) praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub
c) udziałów lub praw do udziału w zyskach, stratach, lub majątku, lub ich ekspektatywy, w tym jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych, lub,
2) faktyczną zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, lub
3) pozostawanie w związku małżeńskim albo występowanie pokrewieństwa lub powinowactwa do drugiego stopnia.
Mając na uwadze powyższe przepisy, transakcje zawierane pomiędzy podmiotami powiązanymi należy kwalifikować jako transakcje kontrolowane, dla których ustalana jest tzw. cena transferowa. Zgodnie z art. 11c ust. 1 ustawy CIT, podmioty powiązane są zobowiązane ustalać ceny transferowe na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane – jest to tzw. zasada ceny rynkowej (ang. arm's length principle). W przypadku ustalenia warunków odbiegających od rynkowych, organ podatkowy może określić dochód podatnika bez uwzględnienia warunków wynikających z powiązań (art. 11c ust. 2 ustawy CIT).
Tym samym realizacja takich transakcji może wiązać się z obowiązkami dokumentacyjnymi określonymi w ustawie o CIT, o których mowa w dalszej części artykułu.
Obowiązki w zakresie cen transferowych – lokalna dokumentacja cen transferowych
Zgodnie z ustawą CIT, podmioty powiązane są obowiązane do sporządzania w postaci elektronicznej lokalnej dokumentacji cen transferowych za rok podatkowy, w terminie do końca dziesiątego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego (art. 11k ust. 1 ustawy CIT). Nie dla każdego podatnika tym terminem będzie 31 października.
Termin przygotowania dokumentacji uzależniony jest od przyjętego przez podatnika roku podatkowego. Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy CIT, rokiem podatkowym jest co do zasady rok kalendarzowy, chyba że podatnik postanowi inaczej w statucie lub umowie spółki.
W sytuacji, gdy rok podatkowy podatnika nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym, należy mieć na uwadze, że termin do przygotowania lokalnej dokumentacji cen transferowych uzależniony jest od tego, kiedy kończy się jego rok podatkowy. Przykładowo jeżeli rok podatkowy podatnika kończy się 30 czerwca 2025 r. dokumentację należy przygotować do 30 kwietnia 2026 r.
Wymóg przygotowania lokalnej dokumentacji zgodnie z art. 11k ust. 2 ustawy CIT dotyczy transakcji kontrolowanej o charakterze jednorodnym, której wartość przekracza w roku podatkowym następujące progi dokumentacyjne:
1) 10 000 000 z³ - w przypadku transakcji towarowej;
2) 10 000 000 z³ - w przypadku transakcji finansowej;
3) 2 000 000 z³ - w przypadku transakcji usługowej;
4) 2 000 000 z³ - w przypadku innej transakcji ni¿ okreœlona w pkt 1-3.
W przypadku transakcji z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową lub zagranicznym zakładem położonym na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, próg dokumentacyjny wynosi:
1) 2 500 000 z³ - w przypadku transakcji finansowej;
2) 500 000 z³ - w przypadku transakcji innej niż transakcja finansowa (art. 11k ust. 2a ustawy CIT).
W praktyce oznacza to, że transakcje z podmiotami z tzw. rajów podatkowych są objęte znacznie niższymi limitami dokumentacyjnymi.
Zwracamy uwagę, że transakcje z podmiotami z rajów podatkowych podlegają raportowaniu zarówno gdy podmioty te są powiązane z polskim podatnikiem jak i w przypadku braku powiązania. Gdy podmiot z raju podatkowego jest niepowiązany, polski podatnik ma obowiązek przygotować dokumentację cen transferowych, ale jest zwolniony z obowiązku przeprowadzania analizy porównawczej (odpowiednio art. 11k ust. 2a oraz art. 11o ustawy o CIT w zw. z art. 11q ust 3a ustawy p CIT).
Progi dokumentacyjne są ustalane odrębnie dla każdej transakcji kontrolowanej o charakterze jednorodnym niezależnie od przyporządkowania transakcji kontrolowanej do transakcji towarowych, finansowych, usługowych albo innych transakcji oraz strony kosztowej i przychodowej (art. 11k ust. 3 ustawy CIT). Dokumentacja powinna zawierać analizę porównawczą potwierdzającą rynkowość cen, chyba że stosuje się uproszczenie safe harbour (art. 11n pkt 11 ustawy CIT).
Podsumowując, podatnik jest zobowiązany do przygotowania lokalnej dokumentacji cen transferowych, o ile wartość transakcji kontrolowanych przekroczy ustawowo określone progi dokumentacyjne – zarówno w odniesieniu do transakcji z podmiotami powiązanymi, jak i z podmiotami mającymi siedzibę w krajach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową.
Należy jednak pamiętać, że zgodnie z art. 11n ustawy CIT, podatnicy mogą być zwolnieni z obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji dla transakcji z podmiotami krajowymi jeśli spełniają określone warunki. Przykładowo transakcja nie wymaga sporządzania dokumentacji cen transferowych gdy: 1) żadna ze stron nie poniosła straty podatkowej z przychodów związanych z daną transakcją 2) transakcja objęta jest uprzednim porozumieniem cenowym (APA), porozumieniem inwestycyjnym lub programem współdziałania 3) cena transakcji została ustalona w trybie przetargu nieograniczonego.
Obowiązki w ramach cen transferowych – informacja o cenach transferowych
Podatnicy którzy mają obowiązek przygotowywać dokumentację cen transferowych, co do zasady będą zobowiązani również do złożenia stosownej informacji o cenach transferowych (informacja TPR).
Podmioty które są obowiązane do sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych składają naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu dla nich, w terminie do końca jedenastego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego, informację o cenach transferowych za rok podatkowy, sporządzoną według wzoru dokumentu elektronicznego, zamieszczonego w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych (art. 11t ust. 1 ustawy CIT).
Warto również pamiętać, że podmioty należące do grup kapitałowych, których skonsolidowane przychody przekraczają 200 mln zł, zobowiązane są dodatkowo do sporządzenia dokumentacji grupowej (Master File) w terminie do końca 12. miesiąca po zakończeniu roku podatkowego.
Podsumowanie
Ceny transferowe wymagają systematycznego podejścia i bieżącego monitorowania transakcji z podmiotami powiązanymi. Kluczowe terminy dla transakcji za rok 2024 to 31 października 2025 r. dla lokalnej dokumentacji cen transferowych oraz 1 grudnia 2025 r. dla informacji o cenach transferowych, jako że 30 listopada 2025 r. to niedziela i termin przesuwa się na kolejny dzień. Nieprzygotowanie dokumentacji lub złożenie błędnych informacji może skutkować nie tylko wysokimi karami finansowymi i odpowiedzialnością karną – skarbową, ale również doszacowaniem dochodu przez organy podatkowe. Warto zatem już teraz zweryfikować, czy transakcje z podmiotami powiązanymi przekroczyły progi dokumentacyjne i w razie potrzeby podjąć działania w celu przygotowania wymaganej dokumentacji.
Ważne zastrzeżenie dotyczące informacji
Uprzejmie informujemy, że niniejsza informacja nie stanowi usługi doradztwa podatkowego
i jest zgodna ze stanem prawnym na dzień jej przygotowania.
W przypadku pytań, pozostajemy do Państwa dyspozycji.